- قۇرئان ئايەتلىرىنىڭ مۇھكەملىرى: دالالىتى ئېنىق، مەنىسى ئاشكارا بولغانلىرىدۇر، مۇتەشابىھلىرى: بىر قانچە مەنىگە ئېھتىماللىقى بولغان، چۈشىنىش ۋە تەپەككۇرغا ئېھتىياجى بولغانلىرىدۇر.
- كىشىلەرنى ئازدۇرۇش ۋە شەككە تاشلاش ئۈچۈن مەسىلىلەرنى ئوتتۇرغا قويىدىغان ئازغۇنلار، بىدئەتچىلەرگە ئارىلىشىشتىن ھەزەر قىلىش.
- ئايەتنىڭ ئاخىرى ئاللاھ تائالانىڭ مۇنۇ ئايىتى بىلەن تامام بولدى: «(بۇنى) پەقەت ئەقىل ئىگىلىرىلا چۈشىنىدۇ» دىلىدە قىڭغىرلىق بار ئازغۇنلارنى سۆكۈش، ئىلىمدا تولغانلارنى ماختاش بىلەن يەنى: ئەقىل ئىگىلىرى بولمىغان، ھاۋايى ھەۋىسىگە ئەگىشىدىغان كىشىلەر ۋەز-نەسىھەت ئالمايدۇ دەپ ئاخىرلاشتۇردى.
- مۇتەشابىھ ئايەتلىرىگە ئەگىشىش بولسا دىلنىڭ قىڭغىرلىقىنىڭ سەۋەبىدۇر.
- مەنىسى چۈشىنىلمەيدىغان مۇتەشابىھ ئايەتلەرنى مەنىسى ئېنىق بولغان مۇھكەم ئايەتلەرگە قايتۇرۇپ چۈشىنىش ۋاجىپ بولىدۇ.
- ئاللاھ تائالا ئىنسانلارنى سىناش ۋە ئىمان ئەھلىنى ئازغۇنلاردىن ئايرىش ئۈچۈن قۇرئان كەرىمنىڭ بەزىسىنى مۇھكەم ۋە بەزىسىنى مۇتەشابىھ قىلدى.
- قۇرئان كەرىمدە مۇتەشابىھ ئايەتلەرنىڭ يۈز بېرىشى: ئالىم-ئۆلىمالارنىڭ باشقىلارغا بولغان پەزىلىتىنى ئاشكارا قىلىش، ئەقىلنىڭ چەكلىك ئىقتىدارىنى بىلدۈرۈش ئارقىلىق ئەقىلنىڭ ئىگىسى-ياراتقۇچىسى بولغان ئاللاھقا بويسۇنۇش ۋە ئىنسان ئەقلىنىڭ چەكلىك ئىكەنلىكىنى ئېتىراپ قىلدۇرۇش ئۈچۈندۇر.
- ئىلىمدە مۇكەممەل بولۇشنىڭ پەزىلىتى ۋە ئۇنىڭغا ئەمەل قىلىشتا مۇستەھكەم بولۇشنىڭ زۆرۈرلىكى بايان قىلىنىدۇ.
- تەپسىرشۇناسلار ئايەتتىكى: «بۇنداق ئايەتلەرنىڭ (ھەقىقىي) مەنىسىنى پەقەت ئاللاھ بىلىدۇ. ئىلىمدا توشقانلار»دېگەن ئايەتتىكى «ئاللاھ» دېگەن سۆزدە توختىلىپ ئىككى تۈرلۈك قاراش بايان قىلدى: ئايەتنىڭ ھەقىقى مەنىسى دېگەندىن بولغان مەقسەت: بىر نەرسىنىڭ ھەقىقىتىنى ۋە كەيپىياتىنى بىلىش ۋە ئۇنى تىپىشقا يول بولمىغان نەرسىدۇر، يەنى روھ ۋە قىيامەتنىڭ ئەھۋالىغا ئوخشاش ئۇنى بىلىشنى ئاللاھ ئۆزى تاللىغان ئىلىمدۇر، ئىلىمدە تولغان ئالىملار ئۇنىڭغا ئىشىنىدۇ، ئۇنىڭ ھەقىقىتىنى ئاللاھغا تاپشۇرىدۇ، ئۇنىڭغا بويسۇنۇپ تەسلىم بولىدۇ، ئەمما «ئاللاھ» دېگەن لەپزىدە توختىماي ئۇلاپ ئوقۇسا، ئۇ ۋاقىتتا ئايەتنىڭ ھەقىقى مەنىسى دېگەندىن بولغان مەقسەت ئۇنى ئىزاھلاش، مەنىسىنى ئېچىپ بېرىش ۋە ئوچۇقلاشتۇرۇش مەقسەت قىلىنىدۇ، ئۇنىڭ ھەقىقى مەنىسىنى ئاللاھ بىلىدۇ ۋە ئىلىمدە تولغانلارمۇ بىلىدۇ، ئۇنىڭغا ئىشىنىدۇ ۋە ئۇ ئايەتنى مەنىسى ئېنىق بولغان ئايەتلەرگە قايتۇرىدۇ دېگەن بولىدۇ.
-
- English - إنجليزي - English
- العربية - عربي - Arabic
- español - إسباني - Spanish
- português - برتغالي - Portuguese
- Français - فرنسي - French
- Русский - روسي - Russian
- اردو - أردو - Urdu
- Deutsch - ألماني - German
- Shqip - ألباني - Albanian
- বাংলা - بنغالي - Bengali
- ဗမာ - بورمي - Burmese
- bosanski - بوسني - Bosnian
- தமிழ் - تاميلي - Tamil
- ไทย - تايلندي - Thai
- සිංහල - سنهالي - Sinhala
- Kiswahili - سواحيلي - Swahili
- svenska - سويدي - Swedish
- Tiếng Việt - فيتنامي - Vietnamese
- മലയാളം - مليالم - Malayalam
- हिन्दी - هندي - Hindi
- Hausa - هوسا - Hausa
- Èdè Yorùbá - يوربا - Yoruba
- فارسی - فارسي - Persian
- Türkçe - تركي - Turkish
- 中文 - صيني - Chinese
- Bahasa Indonesia - إندونيسي - Indonesian
- Wikang Tagalog - فلبيني تجالوج - Tagalog
- پښتو - بشتو - Pashto
- አማርኛ - أمهري - Amharic
- ئۇيغۇرچە - أيغوري - Uyghur
- తెలుగు - تلقو - Telugu
- 日本語 - ياباني - Japanese
- Kurdî - كردي - Kurdish
- Nederlands - هولندي - Dutch
- čeština - تشيكي - Czech
- ગુજરાતી - غوجاراتية
- অসমীয়া - آسامي - Assamese
- azərbaycanca - أذري - Azerbaijani
- Ўзбек - أوزبكي - Uzbek
- فلبيني مرناو - فلبيني مرناو - فلبيني مرناو
- براهوئي - براهوئي - براهوئي
- български - بلغاري - Bulgarian
- polski - بولندي - Polish
- татар теле - تتاري - Tatar
- română - روماني - Romanian
- isiZulu - زولو - Zulu
- سنڌي - سندي - Sindhi
- нохчийн мотт - شيشاني - Chechen
- Soomaali - صومالي - Somali
- тоҷикӣ - طاجيكي - Tajik
- غجري - غجري - غجري
- Pulaar - فلاتي - فلاتي
- Pulaar - فولاني - Fula
- قمري - قمري - قمري
- कश्मीरी - كشميري - Kashmiri
- 한국어 - كوري - Korean
- македонски - مقدوني - Macedonian
- bahasa Melayu - ملايو - Malay
- magyar - هنجاري مجري - Hungarian
- ελληνικά - يوناني - Greek
- қазақ тілі - كازاخي - Kazakh
- עברית - عبري - Hebrew
- dansk - دنماركي - Danish
- Tamazight - أمازيغي - Tamazight
- أنكو - أنكو - أنكو
- Luganda - لوغندي - Ganda
- ትግርኛ - تجريني - Tigrinya
- غموقي - غموقي - غموقي
- Кыргызча - قرغيزي - Кyrgyz
- नेपाली - نيبالي - Nepali
- italiano - إيطالي - Italian
- українська - أوكراني - Ukrainian
- eesti - إستوني - Estonian
- suomi - فنلندي - Finnish
- Адыгэбзэ - شركسي - Адыгэбзэ
- Norwegian - نرويجي - Norwegian
- latviešu - لاتفي - Latvian
- slovenščina - سلوفيني - Slovene
- монгол - منغولي - Mongolian
- íslenska - آيسلندي - Icelandic
- ქართული - جورجي - Georgian
- tamashaq - طارقي - tamashaq
- ދިވެހި - ديفهي - Dhivehi
- Հայերէն - أرميني - Armenian
- slovenčina - سلوفاكي - Slovak
- Afrikaans - أفريقاني - Afrikaans
- Türkmençe - تركماني - Turkmen
- башҡорт теле - بلوشي - Bashkir
- afaan oromoo - أورومو - Oromoo
- ភាសាខ្មែរ - خميرية - Khmer
- ಕನ್ನಡ - كنادي - Kannada
- Bassa - الباسا
- Lingala - لينغالا
- lietuvių - ليتواني - Lithuanian
- bamanankan - بامبارا - Bambara
- Soninke - سوننكي - Soninke
- Malagasy - ملاغاشي - Malagasy
- Mandinka - مندنكا - Mandinka
- Sängö - سانجو
- Wollof - ولوف - Wolof
- Cham - تشامي - Cham
- Српски - صربي - Serbian
- Afaraf - عفري - Afar
- Kinyarwanda - كينيارواندا - Kinyarwanda
- Jóola - جوالا
- Bi zimanê Kurdî - كردي كرمنجي - Bi zimanê Kurdî
- Akan - أكاني - Akan
- Chichewa - شيشيوا - Nyanja
- авар мацӀ - أوارية
- isiXhosa - خوسي
- मराठी - ماراثي - Marathi
- ГӀалгӀай - إنغوشي - ГӀалгӀай
- Mõõré - موري - Mõõré
- Maguindanao - فلبيني مقندناو - Maguindanaon
- Dagbani - دغباني
- Yao - ياؤو
- Ikirundi - كيروندي
- Bisaya - بيسايا
- Ruáingga - روهينجي
- فارسی دری - دري
- Sesotho - سوتي
- ਪੰਜਾਬੀ - بنجابي
- créole - كريولي
- ພາສາລາວ - لاو
- Qhichwa simi - كيشوا
- hrvatski - كرواتي
- aymar aru - أيمري
- ଓଡ଼ିଆ - أوديا
- Igbo - إيجبو
- Fɔ̀ngbè - فون
- Mɛnde - مندي
