Xumraan oo ahaa adoonkii Cusmaan Binu Cafaan Allaha ka raali ahaade waxaa laga wariyey inuu yiri: Cusmaan ayaa weel lagu waysaysto dalbaday, gacmihiisa ayuu dhaqay saddex jeer, ka dibna gacantiisa midig ayuu galiyey waysadii, waanu luqluqday, oo san daarsaday, oo ka soo firdhiyey sanka biyihii, ka dibna wajigigiisuu saddex jeer dhaqay, iyo gacmihiisa ilaa suxullada saddex jeer, ka dibna madaxuu masaxay, hadana luguhuu dhaqay mid walba saddex jeer, intaa ka dib wuxuu yiri Cusmaan-: Nabigaan scw arkay isagoo qaabkaa aan u wayso qaatey oo kale u wayso qaadanaya, oo dhahay:"qofka u weyso qaata sidaa aan u wayso qaatay ee tukada labo rakcadood oo aan naftiisa la sheekaysan salaada dhexdeeda, Ilaahay wuxuu ka dhaafaa dambiyadiisii hore".
Sahih/Authentic. - Al-Bukhari and Muslim

Cusmaan Binu Cafaan Allaha ka raali ahaade wuxuu baray qaabkii waysaysiga Nabiga scw waliba qaab tusaalaysan, oo uu tusayo hortooda dadka siday tahay waysadu, wuxuuna dalbaday biyo weel ku jira, saddex jeer ayuu ku shubay gacmihiisa wuuna maydhay, intaa ka dibna gacantiisa midig buu weelka galiyey biyuhuuna sooqaatay, afkiisuna galiyey wuuna soo tufay, hadana biyihiibuu sanka ku qaaday ilaa gudaha sanka, wuuna soo firdhiyey, haddana wajigiisuu saddex jeer dhaqay, gacmuhuu ku xijiyey ilaa labada xusul saddex jeer, hadana hal marbuu madaxa mariyey gacantiisoo qoyan, intaa ka dibna luguhuu dhaqay ilaa anqawyada saddex jeer. Markuu dhameeyey Allaha ka raali ahaade ayuu ka sheegay inuu arkay Nabiga scw oo sidiisaa oo kale u wayso qaatay, oo waliba ugu bishaareeyey qofka sidiisa oo kale u waysa qaata labo rakcadoodna tukada, isagoo khushuucsan qalbigiisana soo xaadiriyey llaahay hortiisa, Ilaahay inuu kaga abaal marin doono waysadiisaa uu wanaajiyey iyo salaada gaarka ah inuu ka dhaafo dambiyadiisii hore.

  1. Waxaa suna ah in gacmaha la dhoqo intaan weelka la galin waysada ka hor, yaanu hurdaba ka soo toosine, haduu ka soo tooso hurdada habeenka waxaa waajib ah inuu faraha dhaqdo.
  2. Waxaa haboon in macallinku raaco qaabka ugu dhow ee uu wax ku fahmi karo aqoontuna ugu xasilayso kan wax baranaya, waxaana ka mida in qofka lagu baro ficil,.
  3. Waxaa la gudboon qofka tukanaaya inuu niyadiisa ka saaro fikirka aduun ee ka mashquulinaya khushuucda salaadda, waayo salaadda kaamilka ahi waxay ku xidhan tahay qalbiga oo jooga oo ku xidhan salaada, waayo fikirka maskaxda ku soo dhacaya lagama aamin helo, sidaa darteed waa inuu qofku iskala jihaado waxaas oo aanu isku sii dayn.
  4. Waa sune in la midigaysto waysaysiga.
  5. Waa sharci tartiibta kala horaysiinta luq-luqashada iyo san daarsiga iyo firdhinta.
  6. Waxaa suna ah in la saddexeeyo mayrida wajiga, gacmaha, lugaha, waajibkuse xubintiiba waa hal mar.
  7. Dambi dhaafka Ilaahay ee dambiyadaa la soo samayey waxay ku xidhan tahay labo qodob oo lala yimaaddo: waysaysiga iyo labo rakcadood oo lala yimaaddo sida xadiiska lagu soo xusay.
  8. Xubin kastoo xubnaha waysaysiga ka mid ah waxay leedahay xad: wajiga xadkiisu waa: halka ay timaha madaxa ka baxaan ilaa lafta gadhka dherer ahaan, hadana dhagta ilaa dhagta kale balac ahaan, gacanta xadkeedu waa: faraha laga bilaabo ilaa suxulka, waana halka gacantu ka laabato ee cududa iyo dhudhunka u dhaxaysa, madaxa xadkiisu waa: timaha foodda laga bilaabo ilaa halka qoorta iyo madaxu iska galaan, masixitaanka dhaguhuna madaxay raacsan yihiin, luguha xadkoodu waa: anqawga oo kaamila iyo kala goyska dhudhunka.

done